శ్రీ గురు చరితం (ద్విసాహస్రి) - 1వ అధ్యాయము

|| ప్రథమోధ్యాయః ||

నౌమ్యుదేతి యదజ్ఞానాత్ జగద్రజ్జ్వహివత్పునః |
యత్తత్త్వం మీలతి జ్ఞానం తం చిదానందసద్గురుం || 1 ||
భాత్యనేకవదేకం సత్ ధీభేదాదేకరూపయా |
విదాస్యైక్యం పరం బ్రహ్మ తత్సత్యం దత్తసంజ్ఞితం || 2 ||
బోధ్ధుం భూత్వాత్రిపుత్రః స్వపదరసపరాన్ దివ్యయోగేన బాలాన్ |
దత్తాఖ్యః కార్తవీర్యం యదుమపి చ సమాన్ స్వాశ్రితానుద్దధార |
భూయో2న్యాన్ శ్రీపదాఖ్యః పునరపి నృహరిః సంజ్ఞయా స్వీయభక్తాన్ |
కృష్ణాభీమాతటస్థో జయతి పరగురుః స్మర్తృగామ్యేష దత్తః || 3 ||
యో2జో2క్రియో2స్పృహో2ప్యేకో బహుః స్యామితి తృష్ణయా |
ప్రకృత్యా గుణమయ్యేదం తతానేశో జగత్ప్రభుః || 4 ||
ఆబ్రహ్మస్తంబపర్యంతం దేహబుధ్ధీంద్రియాత్మకం |
సృష్టం చరాచరం తత్ర సంవిత్పాత్రం నరోత్తమః || 5 ||
ఇంద్రియార్థే స్థితౌ రాగద్వేషౌ యేన జితౌ స తు |
దైవీసంపల్లభేన్మోక్షం తదర్థం సంభవత్యజః || 6 ||
గాఢం ప్రియో2స్య భగవాన్స్తస్యాయమపి తాదృశః |
గుప్త్యా అవతరస్తస్య లీలాధామ్రాప్యజో2వ్యయః || 7 ||
యుగే యుగే2వతీర్యాపి కార్యాంతే వ్యసృజత్తనూః |
ఏవం బ్రహ్మే2హ్ని సంప్రాప్తో యుగాష్టావింశపర్యయః || 8 ||
దారుణే2స్మిన్ కలౌ ప్రాప్తే జ్ఞాత్వా స్వాంశాంశజోతయః |
దయోనా ఇత్యావిరాసీత్ దత్తస్తు భగవాన్స్వయం || 9 ||
స కృష్ణామరజాతీర-విహారీ లోకపావనీః |
భిక్ష్వాత్మనాత్ర సల్లీలాః కృత్వా2దృశ్యో2స్తి తత్ర హి || 10 ||
ఓంకారోచ్చారణం జాతమాత్రేణ నయనం తథా |
స్వర్ణతామయసో2భ్యాసమృతే2పి బ్రహ్మపాఠనం || 11 ||
తత్త్వోపదేశనం పిత్రోర్బాల్యే తీర్థాటనం తథా |
యోగాఖ్యాపనసంన్యాస-వర్త్మసంస్థాపనే2న్యథా || 12 ||
కథం భావ్యం ద్రాగ్ధరణం ప్రతీపాచరణై రుజః |
తథా2వాచో2పి విద్వత్తా-దానం స్రగ్విప్రదుర్గతేః || 13 ||
హరణం త్రిస్థలీయాత్రా-చరణం మృతజీవనం |
వశాగోదోహనం విశ్వ-రూపావిష్కరణం యతౌ || 14 ||
విద్వద్గర్వాపహరణం నింద్యాస్యాద్వేదవాచనం |
విశ్వస్తాయా అవైధవ్య-దానం కర్మప్రకాశనం || 15 ||
జరదేధఃపల్లవతాం నయనం నిష్కలస్త్రియై |
సుప్రజస్త్వార్పణం కుష్ఠ-హరణం దృష్టిమాత్రతః || 16 ||
క్షణే2ష్టగ్రామగమనం ఛిన్నసస్యవివర్ధనం |
ఇత్యాదికం కృతం దివ్యం కరోతి చ కరిష్యతి || 17 ||
భపార్థివరజోం2బ్వంశ-గణకాః సంతు కుత్రచిత్ |
భూయో2గణేయోరుగుణ-గుణాన్ గుణయితుం హ్యలం || 18 ||
లీలాప్రాదుష్కృతగుణ-రూపో2రూపో2గుణోప్యరం |
శ్రవః సృత్యా ప్రవిశ్యాంతర్భక్తస్యాఘం ధునోత్యజః || 19 ||
తదేకనిష్ఠః పూతాత్మా జీవన్ముక్తో భవేత్తతః |
నిర్ద్వంద్వస్యారబ్ధభుజో దేహః పతతి వా న వా || 20 ||
(క్షేపకః)
తత్రాజ్ఞానసముత్పన్న-ద్వంద్వాభావః ప్రవర్తతే |
ప్రారబ్ధాంతే స యాత్యేవ కైవల్యం పదముత్తమం |
అయం హి బ్రహ్మభూయాప్తి-సత్పథో నాక్షిగోచరః |
మోహాంధానామసత్సంగ-వివేకానాం కుసంపదాం || 21 ||
కృతస్వవర్ణాశ్రమదృష్టకర్మా విద్వాన్ సదిష్టో గురుదేవభక్తః |
ఇహైవ భుక్తిం చ లభేత ముక్తిం సంన్యాసనేనైవ పథా స యోగీ || 22 ||
ఏవం సువృత్తం మహిమానమీశితుః శృత్వాస్య భీమామరజాగమే యయౌ |
కశ్చిద్భవభ్రష్టమనాః స్తువన్ గురుం తప్తః శరణ్యం శ్రితకల్పశాఖినం || 23 ||
గణేశం శారదాం నత్వా శ్రీగురుం నామధారకః |
ద్విజస్తుష్టావ ఘోరే2త్ర నృధామ్నా విశృతం హరిం || 24 ||
సర్వజ్ఞ మా న జానీషే విశ్వసాక్షిన్న చేక్షసే |
విలాపో న శృతో విష్ణో మమ శృత్వాప్యుపేక్షసే || 25 ||
చేత్ జ్ఞాతే2త్ర క్వ వైక్లవ్యం కథం దైన్యం త్వయేక్షితే |
శృతేచ్చ్ఛుక్కుతో2ప్యర్హా త్వయ్యుపేక్షా దయానిధే || 26 ||
సర్వదేవేశ్వరో2పి త్వం త్వం నో2పి కులదైవతం |
త్వాం హిత్వా కతమం యాచే వేద్మీశంత్వాపి వేత్సి మాం || 27 ||
సర్వో2పి వేత్తి భూపం న భూపః సర్వన్తథోచితం |
అజ్ఞే తు త్వయి సర్వజ్ఞే కథం శ్లాఘ్యమిదం ప్రభో || 28 ||
నాసేవకాయాదాత్రే2పి చేద్దాస్యస్యుచితం న తత్ |
సేవేచ్ఛుః శ్రీశ కిం దాతా తద్వత్ప్రత్యుపకార్యపి || 29 ||
జ్యోతిర్ద్యోతమిహాబ్దోంబు సేవోనే2ర్పయతి ధృవే |
పదం బిభీషణే2దాత్రోర్దత్తం మే దేహ్యతః ప్రియం || 30 ||
నిధయస్తే2నుగా దాస్యః సిధ్దయః శ్రీస్తు కిఞ్కరీ |
తత్తే కిం భగవన్ దేయం కిం కార్యం పరిపూర్ణ తే || 31 ||
స్వసేవకకులం భూమౌ పాలయంతి నృపా అపి |
కుతో మోపేక్షసే దీనం మత్పూర్వార్చిత విశ్వభృత్ || 32 ||
దేవేశ మే2పరాధైశ్చేత్ ఆయాస్యంతర్విషాదతాం |
పత్తాడితార్భకైః కిం ను ప్రసూ రూష్యతి మానుషీ || 33 ||
జీవనం పితరౌ యత్ర భిన్నావన్యంతరాచ్ఛిశోః |
త్వం తూభయం మే కిం కార్యం నిర్ఘృణే విశ్వభూత్త్వయి || 34 ||
సాహసం కురు మేత్యుక్త్వా యథా దారు భినత్తి విః |
తథా సాహజికైర్దోషైః నిందామ్యమ్హః కరోమ్యహం || 35 ||
ఆఘే పుణ్యవతః ప్రోక్తం ప్రాయశ్చిత్తమవేక్ష్య మాం |
ఆరాత్పలాయతే భీత్యా శార్దూలమివ శృఞ్గిణీ || 36 ||
మాలిన్యదోషభీత్యా తు మాషరాశేః పృథక్కిము |
కార్యం జపో మదఞ్గాఘాత్ కిం కరోతి పృథగ్ఘరే | 37 ||
మాదృక్పాపో హరే నాస్తి భవాదృఞ్ నాస్తి పాపహా |
పాహ్యనన్యాశ్రయం దీనం త్యక్త్వౌదాసీన్యమీశ మాం || 38 ||
ద్రవంత్యపి శిలాః శృత్వా మద్విలాపం దయానిధే |
కారుణ్యం తే కుతో యాతం మ్రియమాణం న వేత్సి యత్ || 39 ||
ఏవం విలాప్య మార్గే2సౌ గురుధ్యానైకతానహృత్ |
తస్థౌ ప్రాయోపవేశేన దైవాత్స్వప్నస్తదాభవత్ || 40 ||
ధేనుర్వత్సం యథోపైతి భగవాన్ భక్తవత్సలః |
ప్రాప్యావధూతవేషేణ స్వప్నే2ముం పర్యతోషయత్ || 41 ||

|| ఇతి శ్రీగురుచరితే చరితానుసంధానం నామ ప్రథమో2ధ్యాయః ||